Jak prowadzić instalację elektryczną
30 stycznia 2009, dzial Artykuły Branżowe.
Sposób układania okablowania należy ustalić już przy procesie projektowania instalacji. W zależności od charakteru budynku czy pomieszczenia dostosowujemy metodę ułożenia przewodów.
Instalacja wtynkowa
W obiektach o przeznaczeniu mieszkaniowym okablowanie najczęściej instaluję się w technologii wtynkowej. Sposób ten polega na układaniu przewodów na surowych ścianach lub sufitach a następnie zakrywa się je warstwą tynku. Minimalna grubość tynku jaki powinien przykrywać przewody to 5mm. Często kable o większych przekrojach warto dodatkowo prowadzić w uprzednio przygotowanych bruzdach. Do mocowania przewodów należy posłużyć się specjalnymi uchwytami szybkiego montażu (tzw. US-y), które występują w różnych rozmiarach, dostosowanych do kabla i są wykonane z tworzyw sztucznych. Nie należy do tego celu wykorzystywać gwoździ i innych elementów stalowych. Grozi to uszkodzeniem izolacji i może spowodować zwarcie. Do budowy instalacji w technologii wtynkowej wykorzystujemy specjalnie przeznaczone do tego kable. Są one oznaczone literami – YDYt. Charakteryzują się tym, iż żyły drutów miedzianych są ułożone obok siebie w jednej płaszczyźnie, przez co kable są cienkie i łatwo przylegają do podłoża. Zaletą instalacji wtynkowej jest niski koszt wykonania i stosunkowo szybki montaż. Wadą – brak możliwości łatwej wymiany przewodów oraz nieznajomość przebiegu ich tras po otynkowaniu.
Instalacja podłogowa
Nic nie stoi na przeszkodzie aby część instalacji układać w podłodze. Zaleca się tutaj stosowanie osłony okablowania w postaci karbowanych rur peszla. Zabezpieczymy w ten sposób kable przed przypadkowym uszkodzeniem mechanicznym izolacji podczas innych prac budowlanych oraz podczas wylewania podłogi. Należy pamiętać, że w przypadku ułożenia instalacji w podłodze, warstwa wyrównawcza podłogi powinna mieć minimum 60mm.
Najważniejsze zadanie, które stoi przed projektantem i wykonawcą, to zabezpieczyć nasze obwody przed ujemnym wpływem czynników środowiskowych, oraz zapewnić bezpieczeństwo podczas eksploatacji instalacji.
Dobór przekroju przewodów
Dobór przekroju przewodów w instalacjach elektrycznych wyznacza się biorąc pod uwagę:
- dopuszczalną obciążalność prądową
- skuteczność ochrony przeciwporażeniowej
- dopuszczalny spadek napięcia
Powyższe kryteria są określone odpowiednimi wzorami i zależnościami. W przypadku typowych instalacji odbiorczych do budowy sieci zasilającej gniazdka wtykowe używa się przewodu o przekroju żył 2,5mm2, dla obwodów oświetleniowych 1,5 mm2. Naturalnie w obu przypadkach mamy do czynienia z przewodami składającymi się z 3 żył miedzianych (dla obwodów trójfazowych – z 5 żył).
O czym powinniśmy pamiętać układając okablowanie instalacji elektrycznej
- Nie można układać przewodów na podłożu palnym!
Zgodnie z prawem zabrania się układania instalacji elektrycznych na podłożu palnym (Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 kwietnia 2006 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów). Zatem przy braku pewności, czy zastosowany materiał (np. drewno), użyty do budowy podłoża, jest palny czy nie – należy sprawdzić jego zakwalifikowanie do odpowiedniej klasy reakcji na ogień (wg. Normy PN-EN 13501-1:2004 Klasyfikacja ogniowa wyrobów budowlanych i elementów budynków). Każdy materiał budowlany powinien posiadać na etykiecie odpowiednią klasę odporności. Jeżeli już musimy układać naszą trasę na takich elementach, to należy wykonać ją w odpowiednich, niepalnych rurkach instalacyjnych. - Prowadząc przewody należy:
- zachowywać zasadę układania tras prostopadłych do ścian lub sufitów,
- trasę układać tak, aby nie było ostrych krawędzi narażających izolację przewodów na uszkodzenie,
- w przejściach przez ściany i stropy stosować rurki ochronne.
- Pamiętajmy o dokumentacji fotograficznej.
Warto przed zatynkowaniem ścian i wylaniem podłóg wykonać zdjęcia całego obiektu, ujmując trasy prowadzenia przewodów. Pozwoli to uniknąć przewiercenia się przez nasze kable przy innych pracach budowlanych, a w razie awarii umożliwi zlokalizowanie usterki, bez konieczności rozkuwania większych fragmentów tynku. - Należy zwrócić uwagę na odpowiednie podłączenie kabli w gniazdkach wtykowych (polskie normy zalecają podłączenie i montaż gniazd jak na rysunku).
- Wszystkie elementy instalacji powinny być zgodne z założeniami projektowymi i posiadać odpowiednie certyfikaty.
- Łączniki należy montować w taki sposób aby załączać lampę naciskając górną część łącznika.
Źródło: Murator
Tekst: Robert Zalewski
Zdjęcia: Mariusz Bykowski, Robert Zalewski